Методи на дијагностика
Според Ајурведата, давањето дијагноза не е само именување на болеста, туку препознавање на нерамнотежата на трите енергии (Доши).
Фокусот е главно на неинвазивни методи и сеопфатна анкета за спиењето, апетитот и општата состојба. Општо земено, дијагнозата се поставува со набљудување на симптомите и со барање разни знаци. Симптомите се оние што пациентот му ги кажува на лекарот, а знаците се забележуваат само од страна на лекарот. Добар лекар може лесно да постави дијагноза врз основа на знаците, кои се целосно врз основа на набљудувањата на човекот.
Античките мудреци ги истакнуваат набљудувачките техники и ги преферираат во однос на инвазивните. Секакви методи се користат за следење на различни карактеристики на различни енергии (Доши) само за да се оцени нивната пропорционална нерамнотежа.
На пример, ако некој чувствува сувост, вознемиреност, има чудни соништа за летање и паѓање, има пецкање низ кој било дел од телото или грчеви во мускулите, значи дека неговата Вата (кинетичка енергија) е нарушена. Ако страда од киселина, жештина во очите, рацете и нозете, висок крвен притисок, осип на кожата и има соништа со оган, треперење на светлината итн., тоа значи дека неговата Пита или енергија на огнот му е повредена. Слично е и ако некој се чувствува тешко, летаргично, уморно, поспано, сонува за давење, тогаш боледува од нарушена Кафа (потенцијална енергија). Постојат многу други работи што се набљудуваат за да се заклучи дека постои нерамнотежа на дошите.
Фактори што се главно неинвазивни се следниве:
1. Осумчлени дијагностички методи;
2. Пракрити – Телесна и ментална конституција;
3. Каал (Време) – Возраст, односот на знаците и симптомите со времето и сезоните;
4. Патогенеза – Различни фази на развој на болеста.
5. Осум дијагностички методи
Ова се одлични начини за одредување на нерамнотежата на трите енергии. Ајурведски Ваидја внимателно го набљудува следново за поставување на дијагнозата.
1. Пулс
2. Урина
3. Фекален примерок
4. Кожа
5. Очи
6. Јазик
7. Глас или говор
8. Акрити (Градба на телото)
1. Проверка на пулсот – Ова е една од најважните дијагностички методи во Ајурведата. Многу Ваидји може да постават дијагноза само со проверка на пулсот. Се проверуваат силата, ритамот, брзината, квалитетот на пулсот за да се донесе заклучок. Вата пулсот е брз, неправилен, се движи како змија. Во современата медицина може да се спореди со слаб, неправилен пулс. Пита пулсот е забревтан, енергичен, богат и зголемен во средината. Може да се спореди со жаба што скока. Кафа пулсот е бавен, стабилен и малку тежок. Ова може да се спореди со движење на кран. Понекогаш пулсот се преклопува и со искуство може да се почувствува како дебел слој на кожа се движи со него. Пулсот е покриен со Ама. Ова може да доведе до дијагноза за автоимуна болест или може да се предвидат многу други болести.
2. Проверка на урината – Урината се прегледува со голо око каде што се гледа нејзината боја, конзистентност, фреквенција, талог ако има.
3. Проверка на изметот – Директното испитување на фецесот со голо око може да каже многу за дигестивниот оган. Бојата, текстурата, променливоста, мирисот, присуството на крв или слуз може да дадат многу индиции за различни нерамнотежи на дошите.
4. Преглед на јазикот – Бојата, обликот, скрамата може да бидат симптоми за многу неправилности на дошите.
5. Испитување на очите – Бојата на белката, конјунктивата на окото, на големината на очната шуплина, сувоста, формата, областа околу очите даваат идеја за различни сериозни болести на метаболизмот.
6. Говор или глас – Способноста на личноста или силата да зборува, континуитетот, засипнатоста, итн. може да даде навестување за многу скриени процеси на некоја болест.
7. Кожа – Температура на кожата, бојата, нежноста, аномалиите во дефиницијата може да информираат за многу хронични болести.
8. Градба на телото или општ изглед – Искусен Ваидја може да добие многу информации од општиот изглед на човекот. Вкупната градба е показател за количината на сила, издржливост и виталност. Прегледот на косата, ноктите и другите органи на телото може да откријат многу знаци што укажуваат на разни болести.
